„Ten ptak, co mieszka we mnie, leci dokąd chce”
Sara Lundberg
przeł. Anna Czernow
Wytwórnia, maj 2023
Co robić, jeśli życie zgodnie z oczekiwaniami bliskich wydaje się niemożliwe? I kiedy jedyna osoba, która cię rozumie, znika? Co począć, gdy na pograniczu dzieciństwa i dorosłości odczuwasz tęsknotę za czymś, czego nawet nie umiesz określić? Na początku XX wieku, w małej szwedzkiej wsi rodzi się dziewczynka. Ma na imię Berta, a najbardziej na świecie kocha rysowanie i malowanie.
W tajemnicy marzy, że zostanie artystką. Ale w tamtych czasach możliwość edukacji i pracy zawodowej nie była taka oczywista w przypadku dziewczynki i to pochodzącej z rodziny zamieszkałej w odległej wiosce. Berta wie, że jest potrzebna na gospodarstwie. Jej mama jest ciężko chora. Jak ma poradzić sobie ze swoją rozpaczą i pragnieniem wyjazdu? Czy kiedykolwiek będzie w stanie spełnić marzenia?
Opowieść inspirowana malarstwem, listami oraz zapiskami w dzienniku szwedzkiej artystki Berty Hansson (1910–1994). Ważna, nagradzana na świecie, pierwsza w Polsce książka Sary Lundberg. Choć historia wypływa z konkretnej biografii, jest uniwersalna. Poetycki tekst i malarskie ilustracje tworzą piękną książkę obrazkową dla młodych i całkiem dorosłych czytelniczek i czytelników.
Autorka o książce:
To opowieść o młodej dziewczynie, która wbrew protestom ojca i ówczesnego społeczeństwa ma odwagę i gotowość do ponoszenia konsekwencji podążania własną drogą. Fascynuje mnie taka odwaga. Jestem dozgonnie wdzięczna wielu zapomnianym artystkom, które wydeptały tę ścieżkę przede mną. Tym, które miały odwagę wieść niekonwencjonalne życie i tyle poświęcić. Berta
Hansson jest jedną z takich kobiet. Gdyby tak nie było, nie byłabym w miejscu, w którym jestem dzisiaj.
Sara Lunberg
Tłumaczka o książce:
„Ten ptak, co mieszka we mnie, leci dokąd chce”, książka obrazkowa autorstwa Sary Lundberg to istna perełka. Opowieść o dziewczynce, która nie mieści się w wyznaczonych normą ramach i z całych sił dąży do realizacji marzeń o życiu artystki, choć wypływa z konkretnej biografii, jest uniwersalna. Jest w niej rozpacz i nadzieja, smutek i wielka radość, miłość i ambicja. W przepięknej warstwie wizualnej inspirowana jest malarstwem Berty Hansson – szwedzkiej artystki, której biografia posłużyła za inspirację dla przedstawionych wydarzeń. Tekst nie ustępuje obrazowi: jest oszczędny (jak to w książkach obrazkowych), ale nie surowy. Pobrzmiewa poetycką frazą, konsekwentnie rozwija metafory. Taki tekst to wyzwanie dla tłumacza – każde słowo ma kolosalne znaczenie, a przy tym należy zadbać o spójność i pamiętać o brzmieniu, przecież książki obrazkowe często czyta się na głos. Moim celem było uskrzydlić ten tekst, żeby leciał swobodnie, jak tytułowy ptak. Czułą opieką otoczyła go redaktorka, Marta Kowerko-Urbańczyk. Niech trafia do czytelniczek i czytelników, dziecięcych i dorosłych.
Anna Czernow
Nagrody na świecie:
August Prize 2017
Snowball Prize for the best Swedish Children Book 2018
100 Outstanding Picture Books Selection by dPictus
Nomnacja do Nordic Council Literary Prize
Nominacja do Kate Greenaway Medal 2021
Nagroda główna Prix Sorcières 2023, kategoria Carrément Sorcière Fiction
Matronat nad książką objął Kosmos dla dziewczynek
Publikację dofinansowano ze środków Swedish Art Council
(informacja nadesłana)
