„Man zou. Chiny dla dociekliwych”
Izabella Kaluta
ilustr. Jacek Ambrożewski
wiek: 8+
Dwie Siostry, 2018
seria: Świat dla Dociekliwych
Chiny to czwarty kraj ujęty w serii przewodników „Świat dla dociekliwych” z wydawnictwa Dwie Siostry. Tym razem wydawnictwo zaprosiło do współpracy Izabellę Kalu-tę, pracującą na co dzień w Instytucie Książki, współtworzącą polskie stoisko na targach w Bolonii. Autorka tekstu zafascynowana Państwem Środka odbyła kilkanaście podróży do Chin. Za ekspresyjne ilustracje, kształt graficzny i skład książki odpowiedzialny jest Jacek Ambrożewski (ilustrator prasowy, grafik, znany z XY Rudniańsiej czy Książki wszystkich rzeczy Kuijera). Książka ma kompozycję charakterystyczną dla serii: krótkie rozdziały o intrygujących tytułach, niewielkie bloki tekstu przeplatane grafikami, na końcu słowniczek i zestaw przepisów kulinarnych.
Podróżowanie (a póki co przewodnik) to okazja, żeby się przekonać, jak bardzo świat różni się od domu, ale też że wszystkim przyświecają podobne intencje, tyle że wyrażane w odmienny od naszego sposób. Kaluta pisze więc o mitach i legendach, o świętach (związanych często z rodziną i przodkami), zodiaku, o piśmie, sposobach na zapraszanie pomyślności do domu. Jeśli o te odmienności chodzi, zaznacza, że nie tylko metropolie różnią się od tradycyjnej wsi, ale i poszczególne chińskie regiony różnią się niezmiernie językiem i tradycjami. Z pasją opowiada o chińskiej kuchni – wytrawnych smakołykach nieznanych naszemu podniebieniu, o produkcji tofu, o rozlicznych pierogach, maestrii kucharzy, o najwygodniejszych na świecie sztućcach – pałeczkach, o chińskim bon tonie. Co ważne, Kaluta zahacza o chińską filozofię, przebijającą w obyczajach, w żywieniu i w medycynie – akcentuje to, bo to znacząca różnica między Chinami a pokawałkowanym światem Zachodu. Młody czytelnik dowie się też wiele o wspólnotowości: chińskiej rodzinności (która wyraża się w obyczajach, a także w języku pełnym określeń osób o różnych stopniach pokrewieństwa), o hutongach, czyli zespołach niewielkich domków przy wąziutkich ulicach, gdzie toczy się życie towarzyskie i panuje gwar, o różnych rodzajach zbiorowej aktywności ruchowej w życiu Chińczyka.
Wypada to wszystko bardzo zachęcająco: w sam raz tyle informacji, żeby szperać dalej w poszukiwaniu wiedzy, wybrać się do chińskiej restauracji. Albo marzyć o podróży. Autorka przeplata informacje zupełnie egzotyczne z takimi, które aż zbyt prostacko definiują nam Chiny. Nepal jest dla autorki chiński, ale przyznać trzeba, że już na początku książki wspomina o wszechwładnej partii, totalitarnym ustroju, który istnieje jakoś obok tych wszystkich fascynujących rzeczy, o których mówi dzieciom. Warto byłoby jeszcze nadmienić o wyzysku przy wzmiance o metce „made in China”…
Z książki Kaluty bije ciepło – ma się poczucie, że to opowieść o „jej” Chinach.
Alicja Szyguła, W Nieparyżu, recenzja ukazała się w 33 nr. kwartalnika „Ryms”
Informacja wydawcy:
Pełen ciekawostek przewodnik po ojczyźnie smoków, fajerwerków i porcelany. Czwarty tom serii „Świat dla Dociekliwych”.
Dlaczego Chiny nazywa się Państwem Środka? Ile tysięcy znaków ma chińskie pismo? Dlaczego Święto Wiosny w Chinach obchodzi się zimą? I czy dawni mistrzowie chińskich sztuk walki naprawdę przenikali przez ściany?
Chińczycy to najliczniejszy naród na świecie. I bardzo niezwykły! Jadają stuletnie jajka i ośnieżone wulkany, herbatę piją na trzy łyki, a na urodziny zamiast tortu dostają makaron. Wynaleźli kompas, proch, papier, druk i najtrudniejszą grę planszową na świecie. Dużo jeżdżą na rowerze, w święto zmarłych karmią głodne duchy i palą sztuczne pieniądze na grobach, a projektując większe budynki, pośrodku umieszczają otwór tak duży, by mógł przez niego przelecieć smok (gdyby chciał, oczywiście).
Chcecie lepiej ich poznać? No to w drogę! „Man zou“ zabierze Was w podróż po Chinach.
Seria „Świat dla Dociekliwych” prezentuje kulturę różnych krajów: opowiada o miejscach, postaciach, zabytkach, potrawach i pojęciach, o których prawie każdy słyszał, ale mało kto naprawdę zna kryjące się za nimi historie – a także o tych mniej znanych, które warto poznać.
Izabella Kaluta – zakochana w Chinach i w chińskiej kuchni menedżerka kultury, redaktorka i urzędniczka. Do Państwa Środka odbyła już piętnaście podróży, ale wciąż planuje kolejne. Na co dzień pracuje w Instytucie Książki, gdzie zajmuje się promocją polskiej literatury za granicą i – książkami dla dzieci.
Jacek Ambrożewski (ur. 1989) – absolwent wydziału grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Zajmuje się ilustracją i projektowaniem graficznym. W obu tych dziedzinach był wielokrotnie nagradzany. Zilustrował wydaną przez Dwie Siostry książkę „Pamiątka z Paryżaˮ.
