„Co to właściwie jest demokracja”
Equipo Plantel
ilustr. Marta Pina
przeł. Tomasz Pindel
Tako, 2016
wiek: 7+
seria: Książki jutra
Arystoteles mówił, że nie wszyscy powinni mieć prawo do demokracji, Winston Churchill, że to najgorszy system, ale nie wymyślono nic lepszego; Equipo Plantel w książce „Co to właściwie jest demokracja”, ujmuje sprawę jeszcze inaczej – że jest to gra, w której wszyscy biorą udział i że wspólnym celem jest wolność.
Książka dla dzieci o demokracji to bardzo ważna publikacja, szczególnie, że przechodzimy obecnie przyspieszony kurs społeczeństwa obywatelskiego i demokracja jest punktem wyjścia i celem wielu rozmów. Jak wytłumaczyć paroletnim czytelnikom system, który ma za zadanie pogodzić wszystkich przy założeniu, że każdy jest inny i wszyscy mają prawo do szczęścia w jednym społeczeństwie? Metafora gry jest tu użyta nie w kontekście wyjętym prosto z serialu „House of cards”, tylko w znaczeniu czystym i utopijnym. Narracja płynie rytmem filozoficznych założeń: demokracja to gra, w której wszyscy są różni i wszyscy mają prawo do tego, by właśnie takimi być, a wszystkich łączy jeden cel: wygrać tę grę. Jest to założenie niemal wzruszające – nie chodzi o to, by wygrać jak najwięcej dla siebie, ale by wygrać wspólnie, z poszanowaniem czyjejś inności. I to gra, która nigdy się nie kończy – jak już demokratycznie wybierzemy rząd, to trzeba obserwować, czy realizuje swoje obietnice, zdobywać informacje i weryfikować swoje wybory, tak, aby podejmować coraz mądrzejsze decyzje.
Sposób wyjaśnienia idei demokracji jest prosty i przejrzysty i dzięki temu te zasady, przedstawione bez analizowania poszczególnych przypadków, bez komplikowania, bez kreślenia półcieni, są bezbronnie klarowane. Ujęte w proste zdania brzmi to mniej więcej tak: „(…) prawdziwi demokraci powinni działać przejrzyście i sprawiedliwie, powinni traktować wszystkich tak samo, umieć wygrywać i umieć przegrywać. (…) Demokracja to jest gra, w której wszyscy uczestniczą. I grają o wolność”.
„Co to właściwie jest demokracja” to książka, która powstała pod koniec lat 70. w Hiszpanii, po śmierci Francisco Franco. Jej wydźwięk chyba niewiele się zmienił, co trafnie zauważają wydawcy w przedmowie: „jeśli dziś czytamy ją bez specjalnego zdziwienia, to dowód na to, że jutro nie stało się jeszcze dniem dzisiejszym”.
Nowa oprawa graficzna książki to kolaże Marty Piny, która już samą obraną techniką kolażu hołduje idei demokracji: to, co stare, spotyka się z tym, co nowe, absurd występuje na równi z twardą rzeczywistością, współwystępowanie różnych zdarzeń umiejscawia je w kontekście jednego świata, tak barwnego i różnorodnego.
P.S. Książka jest pierwszą ze wznawianej serii „Książki jutra”. Kolejne tytuły to „Oto jest dyktatura” (wydana), „Klasy społeczne istnieją” i „Kobiety i mężczyźni” (zapowiedzi).
Ula Jankowska
Informacja wydawcy:
Książka w prosty i zrozumiały sposób przedstawia dzieciom najważniejsze idee demokracji, która oznacza uczestnictwo i wymaga zaangażowana wszystkich obywateli. Autorzy porównują demokrację do placu zabaw, na którym bawią się i wygrywają wszyscy, ponieważ w grze demokratycznej stawką jest wolność. Przypominają jednocześnie, że demokracja nie jest dana raz na zawsze i trzeba o nią dbać. Ważne jest, żeby, korzystając ze swobód, wypełniać również obywatelskie powinności: być odpowiedzialnym i zaangażowanym, podejmować trafne i mądre decyzje. A wszystko po to, by świat, w którym żyjemy, stawał się coraz lepszy.
Książkę zamyka „test z demokracji” oraz zaproszenie młodych czytelników i czytelniczki do nadsyłania odpowiedzi, na podstawie których powstanie nowa książka. W ten sposób wszyscy będą mogli się dowiedzieć, co o tych sprawach myślą dzieci.
„Co to właściwie jest demokracja” – pierwsza część czterotomowej serii dla dzieci „Książki Jutra”. Wydana po raz pierwszy w Hiszpanii pod koniec lat siedemdziesiątych, dziś w nowej szacie graficznej, z nowymi ilustracjami, prezentuje wciąż świeże i aktualne spojrzenia na ważne zagadnienia społeczne.
