O projekcie „Popatrz w niebo”, który wygrał konkurs Instytutu Książki TRZY/MAM/KSIĄŻKI (1. edycję), a wydał go Muchomor, rozmawiamy z autorkami książek – Joanną Gębal i Moniką Zborowską.
RYMS: „Popatrz w niebo” to efekt ogólnopolskiego konkursu na projekt trzech książek dla dzieci w wieku 0-3 lata. Każda grupa wiekowa (1, 2, 3, lata) to milowy krok w rozwoju dziecka, inny rodzaj percepcji, inny etap rozwoju. Musiałyście się jakoś specjalnie przygotować do tego projektu? Czy wystarczyły własne doświadczenia i obserwacje rynku książki dziecięcej?
Joanna Gębal, Monika Zborowska: Niezależnie
od tego, czy mówmy o dziecku rocznym, dwuletnim, czy trzylatku, mamy do
czynienia z odbiorcą bardzo wymagającym, bo dopiero dąży do postrzegania
świata takim, jaki my znamy już od wielu lat. Żeby zrozumieć potrzeby
dziecka, znajdującego się na etapie tak dynamicznego rozwoju zmysłowego,
a następnie znaleźć motyw i język plastyczny, który będzie spójny dla
trzech książek, szukałyśmy odpowiednich informacji jeszcze przed
rozpoczęciem działań projektowych. Przygotowania do tworzenia serii
zaczęłyśmy od szukania wiadomości w sieci i publikacjach
psychologicznych, dotyczących rozwoju dziecka, oraz rozmów z rodzicami
na temat tego, co najbardziej skupia uwagę ich dzieci. Także później, w
trakcie tworzenia rozkładówek, starałyśmy się konfrontować poszczególne
kadry z małymi odbiorcami, by na podstawie ich reakcji mieć pewność, że
idziemy w dobrym kierunku.
RYMS: Książka obrazkowa – macie swój przepis?
Joanna Gębal, Monika Zborowska: Pierwszy
składnik dobrego picturebooka to czytelna narracja tworzona poprzez
obraz – taka, która pozwoli dziecku na samodzielne odczytanie sensu
historii. Jednocześnie ilustracje powinny być pretekstem do rozmowy
rodzica z dzieckiem, rozwoju ich wspólnej relacji. Tekst, jeśli się
pojawia, można potraktować jako wskazówkę jak zacząć opowieść, dalej
prowadzi nas obraz i to, co na jego podstawie dorosły dziecku lub
dziecko dorosłemu są w stanie dopowiedzieć. Kolejny ważny dla nas
składnik to forma, dostosowana do percepcji dziecka, lecz nie
infantylna, przemycająca wartości artystyczne do jego życia od
najmłodszych lat. Praca nad serią trzech książek dla najmłodszych
pozwoliła nam na różnorodne podejście do tematu książki obrazkowej: od
abstrakcyjnej, kontrastowej układanki, poprzez graficzne przedstawienie
elementów świata przyrody oraz przymiotników, którymi można je opisać,
aż po rytmiczną narrację obrazem.
RYMS: Jakie plany twórcze, czy szykują się kolejne picturebooki?
Joanna Gębal, Monika Zborowska: Zarówno praca
nad książką, jak i późniejsze doświadczenia, takie jak warsztaty
tematyczne z dziećmi, dostarczyły nam wielu inspiracji na kolejne
publikacje. Zrodziło się kilka pomysłów na materiały nie tylko dla
najmłodszych, ale też starszych dzieci. W przygotowaniu jest historia o
problemach mieszkaniowych ślimaków bez skorup oraz artystyczny atlas
anatomiczny. Stale szukamy interesujących motywów i z niecierpliwością
czekamy na kolejne okazje pracy nad książką.