Rosyjskie baśnie ludowe

Baśnie rosyjskie nie wymagają rekomendacji – zna je z pewnością każdy wielbiciel niezwykłych opowieści. Obowiązkową pozycją, która powinna znaleźć się w biblioteczce, są niewątpliwie „Rosyjskie baśnie ludowe”, przepięknie zilustrowane przez Aleksandra M. Kurkina. Są to w zasadzie fragmenty baśni (jest ich 16, m.in. „Złota rybka”, „Dwóch Iwanów”, „Garncarz”). Do każdej z nich Kurkin wykonał miniaturę, w tzw. stylu paliechskim (nazwa pochodzi od miejscowości Palech, która słynęła z miniatur). Artysta malował je na masie z papier-mâché pokrytej czarnym lakiem. Ich reprodukcje, zamieszczone w książce, cechuje bizantyjski przepych, bogata ornamentyka, fantastyka i charakterystyczne elementy rosyjskiego folkloru.

Książka pod względem edytorskim jest bardzo ładnie wydana. Całość jest szyta, wydrukowana w kolorze na błyszczącym kredowym papierze, całość spina twarda lakierowana okładka. Wydawca zadbał o szczegóły. Każdy fragment tekstu zaczyna się pięknym inicjałem, wykonanym w duchu wschodniej ornamentyki, podobnie jak tytuły poszczególnych baśni.

Ilustracje Aleksandra Kurkina można jeszcze znaleźć na aukcjach, w formie pocztówek, bądź w jakichś zapomnianych kolekcjach rodziców i dziadków. Pocztówki były wydawane w latach sześćdziesiątych w Związku Radzieckim.

O autorze: Aleksander Michajłowicz Kurkin (u. w 1916 r.) – uznany rosyjski artysta, zajmował się m.in. malarstwem monumentalnym, sztuką zdobniczą, teatrem (autor dekoracji teatralnych, m.in. do opery "Złoty Kogucik" dla teatru w Saratowie), malował meble a także ilustrował książki. Najbardziej znany jest z ilustracji tradycyjnych baśni rosyjskich. Już jako dziecko marzył o tym, by zająć się sztuką. Jednak jego rodzice (dońscy Kozacy) chcieli, aby zdobył jakiś konkretny zawód i posłali młodego Aleksandra na studia dla kolejarzy. Kurkin był pilnym studentem, jednak nauka nie przynosiła mu satysfakcji. Tak bardzo tęsknił za sztuką, że w roku 1935 rozpoczął naukę na kierunku artystycznym na uniwersytecie w Palech, będącym czołowym ośrodkiem sztuki rosyjskiej z dziedziny pisania ikon i malowania miniatur. Od tej pory nie rozstawał się ze swoim szkicownikiem nawet w wakacje. Niestety, naukę przerwała wojna – Kurkin został wcielony do Armii Czerwonej i dopiero po pięciu latach mógł wrócić do ulubionego zajęcia. Miniatury jego autorstwa można oglądać m.in. w zbiorach muzeów w Sankt Petersburgu, Iwanowie, Kostromie, Orenburgu czy Muzeum Puszkina w Moskwie.

Magdalena Świtała